INDEXDigitaal Tijdschrift jaargang 2 nummer 78
1-3-2001
Doorzoek alle jaargangen Familieberichten uit de pers die vanaf april 1999 verschenen zijn in de usenet nieuwsgroep Genealogy Benelux t.b.v. genealogie en stamboom
onderzoek (Alle gegevens onder voorbehoud)
Gebruik voor verder zoeken op deze pagina de zoekfunctie van uw browser (Ctrl+F)
Uit de krant van 10 februari:
Willem Nederpel, 60 jr., e.v. Anneke de Mos, 9-2-2001
Wilhelmina Louisa van der Jagt-Koolhoven, * 20-4-1948, 8-2-2001
Helena Dirkje Nieuwenhuizen-van Zanen, wed.v. Theo L. N, 94 jr., 7-2-2001
Angelina Veldkamp-Salgado Coll, * 10-9-1957, e.v. Ruud V. 8-2-2001
Paul Johan Hillinga, 7-2-2001
Maarten Dreven, * 12-7-1941, 7-2-2001
Uit de krant van 12 februari:
Pieter den Hertog, e.v. M.J. Passier, * 30-9-1930, 9-2-2001
Anna Maria Adriana Rolfes-van der Ven, * 30-11-1912, wed.v. J.G.M.A. R.,
8-2-2001
Adrianus Willem Jonkers, 60 jr., e.v. J. Bregman, 10-2-2001
Frederik Klein, * 19-5-1900, e.v. C. hein, 10-2-2001
Uit de krant van 13 februari:
Cornelia du Pré-Sonneveldt, * 31-1-1915, 9-2-2001
Valentina Adam, 48 jr. 9-2-2001
Joseph Marie Wilhelmus Ummels, * 23-8-1948, e.v. Klaske Hoekstra, 9-2-2001
Hubertus Cornelis Vegers, * 28-8-1923, 30-1-2001
Francina Wouterina van der Werf-van der Waal, wed.v. Teunis v,d,W, 91 jr.,
7-2-2001
Uit de krant van 14 februari:
Valentine Adam
Johanna Theodora Helena de Vries, * 4-11-1933, 12-2-2001
Jan van Dooremaal
Dingena Stephana Valstar-Lamping, * 15-9-1928, e.v. J. V, 12-2-2001
Miel Janssen, 10-2-2001
Bernardus Martinus van der Gaag, 71 jr., 13-2-2001
Johannes Simon Celestin Hips, * 25-9-1914, 11-2-2001
hendrik Frans Jantzen, * 24-8-1914, 12-2-2001
Uit de krant van 15 februari:
Arnold Jan Oosterholt, * 24-2-1923, e.v. E.V. van Spronsen, 13-2-2001
Ton Hoek, 13-2-2001
Maria Catharina Meewisse-de Koning, wed.v. Adrianus Cornelis M.,86 jr.,
14-2-2001
Paul Rullmann, e.v. Levina Gerrigje Lena Noteboom, * 4-1-1908, 13-2-2001
Johannes Kuiper, e.v. P. van der Ende, * 6-4-1916, 11-2-2001
Uit de krant van 16-2-2001:
Lida Oosterveen, * 21-12-1916, 15-2-2001
Ton Hoek, bijna 49 jr.
Dirk van den Bosch, 16-2--2001
Herman de Vos, * 13-2-1948, 14-2-2001
Piet Malherbe,
Sara Polak, * 18-9-1912, 15-2-2001
Uit de krant van 17 februari:
Hendrik Hendriks, 63 jr., e.v. Gonny van Poppel, 14-2-2001
Johanna Margaretha Brandenburg-van der Woude, e.v. Joop B., * 1-11-1923,
14-2-2001
Cornelis Derk Mensch (Kees-Nirdosh), * 25-12-1961, 18-1-2001
Teresa Carolina Bosman-van der harst, 69 jr., 14-2-2001
Jacobus Bernardus 't Hoen, e.v. Geertruida Joukje Hendrika de Jong, *
1-1-1919, 16-2-2001
Dirk van den Bosch, e.v. A. Plas, * 16-2-1933, 14-2-2001
Rina Wagner, 15-2-2001
Hermanus Hilgeman, 69 jr., 14-2-2001
Alexander Cornet * 2-3-1936, e.v. Ada Oostdam, 15-2-2001
Gerrit Jue, * 4-1-1919, e.v. Jannie de Vogel, 16-2-2001
Piet van Toor, z.d.
Gratis scan is verkrijgbaar o.v.v. naam en datum van de krant.
Vriendelijke groet,
Uit de krant van 10 februari:
Pieter van Gaalen, * 21-4-1918, e.v. P. Mostert, 8-2-2001
Hendrik Spies, 79 jr., e.v. Adiana Christina Stolze, 9-2-2001
Margaretha Mostert-Boot, wed.v. Eliza M., * 2-11-1918, 8-2-2001
Sijgje Dijkhuizen-Berghoef, * 9-6-1926, e.v. N. D.,9-2-2001
Uit de krant van 12 februari:
Johannes Appolinaris Zuijderwijk, wdr.v. Maria Wilhelmina Dekker, 92 jr.,
10-2-2001
Elizabeth Johanna Theresia van Holsteijn-van den Berg, wed.v. Cor v.H., 63
jr., 10-2-2001
Uit de krant van 13 februari:
Adries van Dijk, * 5-10-1932, 8-2-2001
Anna Elisabeth Maria Solleveld-Tetteroo, wed.v. Jacobus Adrianus S., *
12-6-1912, 10-2-2001
Uit de krant van 14 februari:
Cornelia van der Helm, wed.v. Theodorus Petrus van der Helm, 88 jr.,
12-2-2001
Uit de kant van 15 februari:
Johannes Kuiper, * 6-4-1916, e.v. P. van der Ende, 11-2-2001
Uit de krant van 16 februari:
Jan Sonneveld, 84 jr., e.v. J. Doelman, 15-2-2001
Harmen Metselaar, * 22-10-1920, e.v. N. van der Elst, 15-2-2001
Herman de Vos, * 13-11-1948, 14-2-2001
Uit de krant van 17 februari:
Pieter Boer, * 4-1-1910, e.v. Chr. Degeling, 15-2-2001
Sjaak Koornneef, * 3-8-953, 15-2-2001
Jacobus Bernardus 't hoen, e.v. Geertruida Jouke Hendrika de Jong, *
1-1-1919, 16-2-2001
Gratis scan is verkrijgbaar o.v.v. naam en datum van de krant.
Vriendelijke groet,
Onderzoek naar: De Jong - De Haan (Opsterland en Ooststellingwerf in
Friesland), Giezen en Eitens (Roden en Peize in Drenthe)
Subject: + Familieberichten BNDeStem W-NBr 22-02-2001
From: "Frans van Geel" <van.geel@hccnet.nl>
Date: Thu, 22 Feb 2001 07:17:10 +0100
Scans zijn verkrijgbaar tot 3 weken na publicatie in de nieuwsgroep bij VAN.GEEL@HCCNET.NL. Van berichten die 'uit andere editie' zijn
overgenomen kan ik helaas geen scans bieden. Die berichten kunnen
alleen als 'melding' worden beschouwd.
Familieadvertenties in BNDeStem Regio W-NBr. dd 22- 2-2001
OVERLIJDEN van:
ADRIAANSEN , MARIA (RIET)
Lftd: 79 jaar
Overl.: Breda
Wed.v. JASPERS MARINUS JOHANNES
Overig Begr 23-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
BOESSCHOTEN, VAN , TRESS
Lftd: 66 jaar
Overl.: Breda
Echtg.v. MEER, VAN FRANS
Overig Begr 23-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
CORNEL , JACOBUS JOHANNES
Lftd: 72 jaar
Overl.: Oosterhout
Echtg.v. KANTERS CORNELIA JOHANNA
Overig Begr 24-02-2001 Oosterhout. Uit andere editie. Geen scan
verkrijgbaar
GROOT , MARGARETHA MARIA (GRÉ)
Lftd: 68 jaar Geb.: 05-01-1933 Beverwijk
Overl.: 20- 2-2001 Bergen op Zoom
Echtg.v. BROEKHOVEN, VAN CEES
Overig 24-02-2001 BoZ
HOON, DE , JAN
Overl.:
Overig Geen verdere gegevens. Adv. Van Bestuur/leden VV Kaaise Boys,
Fijnaart
JANVIER , HELENA PAULINA HENDRICA
Lftd: 80 jaar Geb.: 06-07-1920 Bergen op Zoom
Overl.: 20- 2-2001 Bergen op Zoom
Echtg.v. REEMER GEORGE LODEWIJK
Overig Begr 24-02-2001 BoZ
KOREBRITS , HEIN
Lftd: 56 jaar
Overl.: Breda
Echtg.v. HEES, VAN HELEN
Overig Begr 24-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
KRIJNEN , ADRIANA PETRONELLA
Lftd: 96 jaar
Overl.: Oosterhout
Wed.v. RAAIJMAKERS JOHANNES
Overig Begr 23-02-2001 Oosterhout. Uit andere editie. Geen scan
verkrijgbaar
LOUISSE , COR
Lftd: 74 jaar Geb.: 04-12-1926 Heinkenszand
Overl.: 19- 2-2001 Etten-Leur
Wed.v. OOIJEVAAR ELS
Overig Crem 24-02-2001 Breda. Levensgezel van KREYNE, RIEKY
OMMEN, VAN , MAUT
Lftd: 63 jaar
Overl.: 20- 2-2001 Roosendaal
Echtg.v. BRAAT JOKE
Overig Crem 24-02-2001 BoZ
SAMWEL - SCHOTT , LUZIA
Lftd: 64 jaar
Overl.: Oosterhout
Overig Begr 23-02-2001 Oosterhout. Uit andere editie. Geen scan
verkrijgbaar
WATERING, VAN DE , ANNEKE
Lftd: 41 jaar
Overl.: 21- 2-2001 Roosendaal
Partn.v. DHAEZE PASCAL
Overig Crem 24-02-2001 BoZ
Subject: Huwelijk 90+: Beter laat dan nooit!
From: "Petra Spronk-Bolleboom" <a.spronk@hccnet.nl>
Date: Thu, 22 Feb 2001 09:08:10 +0100
Een leuk berichtje uit de Telegraaf van woensdag 21 februari 2001:
===============
Beter laat dan nooit
Met een ferme kus (te zien op bijgaande foto!) bezegelde de 93-jarige Elizabeth
Alons en de 92-jarige Cornelis Vink uit Zeist gisteren hun niet alledaagse
echtverbintenis. De bruid stapte voor het eerst in het huwelijksbootje. De
bruidegom was sinds bijna drie jaar weduwnaar.
In de Willemszaal van het imposante slot Zeist liet José Mulder als ambtenaar
van de burgerlijke stand onder meer de kennismakingsperiode van het bijzondere
bruidspaar de revue passeren. "Toen jullie elkaar in verzorgingshuis Vredenoord
ontmoetten, bloeide er iets moois op. Jullie beiden hielpen niet alleen graag de
andere bewoners, maar stonden steeds vaker voor elkaar klaar. En zo kon de
liefde ontluiken", aldus Mulder.
Zowel Elizabeth als Cornelis vertelde erg gelukkig met elkaar te zijn. Na de
plechtigheid in het Slot Zeist werd hun huwelijk kerkelijk ingezegend en volgde
ten slotte een druk bezochte receptie.
Mijn homepage met genealogie van
de familie Bolleboom (Zuid-Holland) en
de familie Spronk (uit Beesd e.o.) en
familieberichten uit het Utrechts Nieuwsblad:
Artikeltje 50-jarig huwelijk:
15-02-2001: Dhr. J. Vijfvinkel (geb. 04-06-1926 Maassluis) en mevr.
Vijfvinkel-Rensink (geb. 25-11-1933 Maassluis) traden op 15-02-1951 in
Maassluis in het huwelijk.
====================
Advertenties:
Geboren:
19-02-2001: Daniël, zoon van Arno en Marjolène Moerman.
-----------
Verjaardag:
22-02-2001: Peter Hoogerwaard, 30 jaar.
-----------
Overlijden:
15-02-2001, Maasdijk: Jan Sonneveld, echtgenoot van J.
Sonneveld-Doelman, 84 jaar.
13-02-2001, Maassluis: Gerrit van Zwienen, echtgenoot van C. van
Zwienen-Korpershoek, geb. 15-05-1926.
16-02-2001, Maassluis: Maria Johanna Hendrica Driessen-Zondag,
echtgenote van L.W. Driessen, geb. 21-08-1933.
=================
Eveline Houweling
Subject: 100-jarige te Vlaardingen
From: "John Eichhorn" <v.eichhorn@quicknet.nl>
Date: Thu, 22 Feb 2001 21:22:10 +0100
Op 19-02-2001 overleden te Vlaardingen in Huize Vaartland:
Willem Heinrich Meder geb. 30-3-1900 te Onstwedde.
weduwnaar van Alettha Maria de Groot.
Van bovenstaande advertentie is een gratis scans te verkrijgen.
Stuur een e-mail naar Johneigh@Hetnet.nl.
Graag de naam en weeknummer vermelden.
John Eichhorn
Subject: + Familieberichten BNDeStem W-NBr 23-2-2001
From: "Frans van Geel" <van.geel@hccnet.nl>
Date: Fri, 23 Feb 2001 07:40:59 +0100
Scans zijn verkrijgbaar tot 3 weken na publicatie in de nieuwsgroep bij VAN.GEEL@HCCNET.NL. Van berichten die 'uit andere editie' zijn
overgenomen kan ik helaas geen scans bieden. Die berichten kunnen
alleen als 'melding' worden beschouwd.
Familieadvertenties in BNDeStem Regio W-NBr. dd 23- 2-2001
OVERLIJDEN van:
DAMEN , ERNST JAN
Lftd: 44 jaar
Overl.: Breda
Echtg.v. PONJEE MARIJKE
Overig Crem besloten. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
FRIJTERS , LUDWINA ELIISABETH
Lftd: 77 jaar
Overl.: Breda
Wed.v. GURP, VAN MARINUS PETRUS
Overig Crem 24-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
HOOF, VAN , ISABELLA
Lftd: 75 jaar Geb.: 11-03-1925 Maastricht
Overl.: 21- 2-2001 Roosendaal
Wed.v. GOVAARTS JOS
Overig Crem 25-02-2001 BoZ
JANSEN , LAURENTIUS M.
Lftd: 74 jaar
Overl.: 22- 2-2001 Bergen op Zoom
Wed.v. ZANDE, VAN DER ADRIANA J.M.
Overig Begr 27-02-2001 Lepelstraat
KLIJS , PETRONELLA C.J.M. (ELLA)
Lftd: 50 jaar
Overl.: Prinsenbeek
Echtg.v. BIEMANS PETRUS C.J.M. (PIET)
Overig Begr 24-02-2001 Prinsenbeek. Uit andere editie. Geen scan
verkrijgbaar
KRIJNEN , CORNELIS HENDRIK (KEES)
Lftd: 73 jaar
Overl.: Oosterhout
Echtg.v. BEKHOVEN, VAN BARBARA MARIA MECHELINA
Overig Crem 24-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
LENSING , PAULINE
Lftd: 91 jaar Geb.: 01-05-1909 Tiel
Overl.: 21- 2-2001 Bergen op Zoom
Wed.v. NUIJTEN CORNELIS
Overig Crem 24-02-2001 BoZ
SCHREUDER , ANNA
Lftd: 74 jaar
Overl.: Breda
Wed.v. HOEK JEAN
Overig Crem 24-02-2001 Breda. Uit andere editie. Geen scan verkrijgbaar
SPRENKELS , PETRONELLA CATHARINA
Lftd: 86 jaar
Overl.: Etten-Leur
Echtg.v. DARTEL, VAN CORNELIS JOHANNES
Overig Begr 24-02-2001 Etten-Leur. Uit andere editie. Geen scan
verkrijgbaar
In een boekje las ik iets over "Kraammaaltijden" die werden gehouden in de
16e en 17e eeuw.
Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen maar weet iemand daar litteratuur
over?
Hallo Ton
In de Zaanstreek had men nog aparte gewoontes omtrent de geboorte.
De mensen aan wie was medegedeelt dat het kind geboren was, mochten langs
komen Men liet dan een paar keer vragen hoe het met moeder en kind ging en
deze "vragers" werden op de tiende dag (met de knechten en de meiden) op de
"gang" onthaald.Op de gang stond dan een tafel met daarop koffie en wijn met
suiker en zoete stuiverskoek
Dezelfde dag werd "poepiesmeel" gehouden Een maaltijd voor de vroedvrouw en
de andere vrouwen die ook bij de bevalling aanwezig geweest waren
Als de babie er was werd er aan de deurklink een ring gehangen die omwikkeld
was met een reep witte linnen De bedoeling was om het geluid van de klink te
dempen.
Voor de bevalling bracht men in de Zaanstreek dronk uit op het wel aflopen
van het" scheepje" een beeldspraak ontleend aan de scheepsbouw.
De taak van de kraamheer was het uitschenken van Kandeel De kandeelstok
waarmee de vader roerde was bij een jongen lang en bij een meisje kort.
Misschien heb je er iets aan Herma Out
----- Oorspronkelijk bericht -----
Van: A.W. Steenhof <aw.steenhof@hccnet.nl>
Aan: <GEN-BENELUX-L@rootsweb.com>
Verzonden: maandag 19 februari 2001 11:15
Onderwerp: kraammaaltijden
> Hallo
>
> In een boekje las ik iets over "Kraammaaltijden" die werden gehouden in de
> 16e en 17e eeuw.
> Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen maar weet iemand daar litteratuur
> over?
>
>
> --
> Met vriendelijke groet
>
>
> Ton Steenhof
>
> Ik zoek alle gegevens over Steenhof(f)
>
> ______________________________
Bron: Beschuit met muisjes en andere gebruiken rond geboorte
door Ineke Strouken
Op blz 75:
Prom en bolle
Als de aanzegger aan de deur was geweest om te vertellen van de geboorte van een
kleine dorpsgenoot, dan liet men meteen door de kinderen een pannetje soep, een
lekker stukje vlees of iets zoets naar de kraamvrouw brengen. Veel mensen
hadden maar karig te eten en een vrouw die net bevallen was had versterkend
voedsel nodig, vond men: zoals bouillon, eieren. Men noemde dit eten het
kraameten.
In Friesland kreeg men vaak prom en bolle, gedroogde pruimen met geweekt brood.
Dit was volgens zeggen heerlijk om te eten met boter en suiker. En zeiden de
ouderen het bevorderde en stimuleerde de stoelgang.
Ook tulbanden (bofferts), zowel met krenten als van suiker en er werden wel
opgemaakte koek en cakes gegeven.
Verder wordt genoemd als kraameten: een ketel chocolademelk, een stuk marsepein
(was goed voor het zog = moedermelk), melk, biefstuk en gebakjes.
Op blz. 77:
Kindermanstik
Al vrij snel na de geboorte van het kind stroomde het kraambezoek de woning
binnen. De buurtkinderen werden getrakteerd opp lekkernijen die het kindje
zogenaamd voor hen had meegebracht, het zogenaamde kindermanstik. Ze kregen een
suikerbol of een boterham met suiker.
Volgens Le Francq van Berkhey vertelde men kinderen al in 1773:
"Broertje (of zusje) heeft suiker in de Luyeren geleid, broertje is zo zoet, hy
heeft beentjes en armpjes, geeft broertje een zoentje, hy zal u suiker geven."
Een vrouw schreef dat zij dat als kind in de jaren twintig in Tilburg nog had
gehoord: "Het verhaal ging dat 't kindje de muisjes gepoept had!". Er is ook een
rijmpje over:
't Kindje kakt suiker
en de klok luidde bing, bong, bong
't kindje kakt stront.
Bij nette burgers poepte het kindje de suikers niet, maar nam ze mee van de
sterren. Het kind was immers een geschenk uit de hemel en nam iets mee voor de
kinderen op aarde.
Al in de middeleeuwen werd kindjessuiker gegeven, meestal in de vorm van bonen.
Deze suikerbonen werden in puntzakjes of in doopsuikerdoosjes verpakt. Voor de
visite werden ze op een mooi porseleinen schaaltje gelegd of in een bonbonnière.
In de tijd van Le Francq van Berkhey hadden deze suikerbonen de vorm van
wikkelkindjes gekregen, gemaakt voor de suikerbakker. Deze suikerwikkelkindjes
zijn nog bij sommige bakkers in Nederland en België te koop.
Een oud gebruik is ook het geven van kraamflesjes aan kinderen. De anijsmuisjes
zaten dan in een flesje met een smalle hals en de kinderen moesten ze er dan
uitfrutselen. Het was symbolisch voor het ter wereld komen van een kind. Er was
nog niets soorgelijks: een grabbelbakje. Dat was een schaaltje met afbeeldingen
op de bodem, onder andere van grabbelende handen, waar de muisjes onder rolden.
En ook hier was het een heel gepeuter om ze eronder vandaan te krijgen.
Deze suikerbonen en suikerkindjes werden niet door het kraamgezin gekocht, maar
werden meegebracht door het kraambezoek op de kraamvisite. Op heel veel plaatsen
was he took de taak van de meter om te zorgen voor de doop- of kraamsuiker.
In Vlaanderen geeft men nu nog bij een kraambezoek vaak een mand met feestelijk
verpakte geboortesuikers, zogenaamde suikerboontjes: mooi verpakte dragees
gevuld met chocola of amandel, vooral in de kleuren blauw en wit, maar ook wel
in geel en roze. Dit gebruik is overgewaaid naar Nederland, waar ook nu nog bij
sommige bakkers suikerwikkelkinderen, maar ook wiegjes en ooievaartjes te koop
zijn.
Verder nog een beschouwingen over:
Beschuit met muisjes
Kandeel (met een oud recept)
Indien verdere belangstelling, dan hoor ik het wel.
--
Met vriendelijke groet,
Petra Spronk-Bolleboom.
Mijn homepage met genealogie van
de familie Bolleboom (Zuid-Holland) en
de familie Spronk (uit Beesd e.o.) en
familieberichten uit het Utrechts Nieuwsblad:
Subject: kraammaaltijden - deel 2 beschuit met muisjes
From: "Petra Spronk-Bolleboom" <a.spronk@hccnet.nl>
Date: Wed, 21 Feb 2001 21:23:19 +0100
Dag allemaal,
Op verzoek: deel 2 van de kraammaaltijden.
Bron: Beschuit met muisjes en andere gebruiken rond geboorte
door Ineke Strouken
=================
Beschuit met muisjes
De inmiddels in Nederland alom bekende beschuit met muisjes is afkomstig uit de
Zaanstreek. Vroeger werd beschuit alleen als lekkernij gegeten bij feestelijke
gelegenheden. Het was een echte luxe. Een 96-jarige vrouw vertelde in 1982 dat
zij van haar grootmoeder het verhaal had gehoord dat in Tilburg in de vorige
eeuw bij een geboorte getrakteerd werd op (witte-)brood met boter en suiker.
Toen haar grootmoeder een betrekking kreeg bij een textielfabrikant, moest ze
bij een geboorte rondgaan met beschuit en muisjes. Ze heeft toen stiekum eens
zo'n beschuit mee naar huis genomen om die te laten proeven door haar broertjes
en zusjes. Die beschuit was toen helemaal zacht geworden. Ze hoorde toen ook van
de baakster dat de kraamvrouw anijs moest eten want dat was goed voor het zog.
Zowel beschuit als muisjes werden in de vorige eeuw uitsluitend door de rijke
burgerij gekocht. Eenvoudige mensen bleven nog lang op brood met boter en suiker
trakteren. Deze muisjes bestaan uit anijszaadjes met een roze of wit
suikerlaagje. Oorspronkelijk werden bij de geboorte van een meisje roze muisjes
geserveerd en bij de geboorte van een jongen witte. De firma De Ruyter zorgde in
1938 voor een grote publiciteitsstunt door in 1938 bij de geboorte van prinses
Beatrix een groot blik oranje muisjes op Soestdijk te brengen. Het werd destijds
in alle filmjournaals vertoond.
Ook was het wel gebruikelijk dat er afhankelijk van het geslacht van het kind
respectievelijk gladde of grove muisjes werden gegeten. Een toepasselijke
lekkernij, aangezien de muis een symbool van vruchtbaarheid was. (Hij plant zich
immers zo snel voort.) De anijszaadjes met de nog aanhangende steeltjes hebben
wel iets weg van een muisje met een staartje, maar er wordt ook wel gezegd dat
de korreltjes muizekeuteltjes symboliseren.
De pruimen een nacht laten weken en daarna in het weekwater een half uur koken.
De gortepap, beschuit en rozijnen toevoegen en goed door laten koken. Bruine
suiker doorheen roeren en warm opeten.
===================
EET SMAKELIJK !!!
Persoonlijk nam ik elke avond een oud bruintje, dat was ook goed voor het zog
zeiden ze, en zo niet was het gewoon lekker!
hasta la pasta en tot de volgende keer: deel 3 Kandeel (+ oud recept hiervoor)
--
Met vriendelijke groet,
Petra Spronk-Bolleboom.
Mijn homepage met genealogie van
de familie Bolleboom (Zuid-Holland) en
de familie Spronk (uit Beesd e.o.) en
familieberichten uit het Utrechts Nieuwsblad:
Subject: Re: kraammaaltijden - deel 2 beschuit met muisjes
From: "Hettie van Deursen" <hettie@imag.net>
Date: Wed, 21 Feb 2001 19:39:52 -0800
Hello,
I lived in Arnhem and at my school I remember that at the birth of then
Princes Beatrix every student received a tiny orange tin with one
"beschuitje met muisjes" in it. Later these boxes came in handy for all
kinds of things, such as pins, buttons or candy.
Hettie in Canada.
Subject: kraammaaltijden - deel 3 kandeel
From: "Petra Spronk-Bolleboom" <a.spronk@hccnet.nl>
Date: Thu, 22 Feb 2001 17:05:57 +0100
Dag allemaal,
Op verzoek: deel 3 van de kraammaaltijden.
Bron: Beschuit met muisjes en andere gebruiken rond geboorte
door Ineke Strouken
=================
Kandeel
De volwassenen hadden liever iets sterkers. De armen dronken veelal jenever of
een brandewijntje met suiker. Ook werd wel de traditionele kandeel geserveerd.
Kandeel is warme rijnwijn met kaneel, kruidnagelen en andere kruiden, suiker en
veel eidooiers. Oorspronkelijk was dit bedoeld als versterkende drank voor de
kraamvrouw, maar de visite vond het ook heerlijk.
Een bekend rijmpje waarin de ingrediënten van kandeel worden genoemd luidt:
Kaatje, ben je boven?
Ja Juffrouw
Wil je wat beloven?
Ja Juffrouw
Twee pond suiker,
Twee flessen wijn
Doe dat in een keteltje
Roer dat met een lepeltje,
O, wat zal dat lekker zijn.
Bij het schenken van de kandeel was een speciale rol weggelegd voor de vader of
kraamheer, zoals hij nog steeds wordt genoemd. In sommige streken, Noord-Holland
bijvoorbeeld, droeg hij een speciale kamerjas en een kraamherenmuts met pluim.
De kraamheer roerde de kandeel met een met linten versierde kandeelstok of een
pijpje kaneel en deelde de drank rond. Oorspronkelijk dronken alle aanwezigen
uit dezelfde kandeelbeker. Later, in de 17e eeuw, kreeg iedereen een eigen
kommetje met kandeel; in de 18e eeuw had men zelfs speciaal vervaardigde
porseleinen kandeelstellen. Prins Claus zette dit gebruik voort door kandeel te
drinken met de ambtenaren van de burgerlijke stand toen hij zijn kinderen kwam
aangeven.
Een oud recept voor kandeel
2 flessen Moezel- of Rijnwijn
10 eidooiers
100 g suiker
1 pijpkaneel
2 schijfjes citroen
4 kruidnagels
Laat kaneel, kruidnagels, citroenschil en suiker gedurende één uur op heel zacht
vuur in het water trekken. Voeg cider of wijn toe en verwarm tot 60 graden
Celsius. Klop de eiderdooiers en de suiker tot een schuimige massa en giet het
mengsel langzaam door de warme wijn, waarbij u stevig roert tot het geheel
gebonden is. Dien deze drank warm op in kleine glaasjes, met een beschuit met
muisjes, een vanillewafel of een boterham met suiker.
In Friesland heette de kraamvisite wivedei. Deze vond meestal plaats als de
kraamvrouw weer op de been was. Elders in het land noemde men deze visite ook
wel 'kindermaal'. Voor deze gelegenheid had men speciale brandewijnkommen, die
men vulde met brandewijn, rozijnen en kandij. Die gingen volgens verschillende
Friese brievenschrijfsters de kring rond. Niet tegen de klok in, want dat bracht
ongeluk. Bij elke dronk werd een heilwens uitgesproken.
Een andere typische kraamdrank was de de kraamanijs. Dit is een likeur op basis
van anijs; anijs stimuleert de melkproduktie. Engeltjeslikeur was gemaakt van de
wortel en het zaad van de grote engelwortel, die een beschermende werking heette
te hebben op kinderen. Dit feestelijk drankje na de bevalling was tegelijkertijd
een kalmeringsmiddel voor de moeder. Ook boerenjongens en -meisjes waren
populair bij het kraambezoek. Een Friese vrouw had gehoord dat 'toen in 1875 in
het het gezin van mijn grootouders een baby geboren was, men volgens goed
gebruik een grote brandewijnkom gevuld met borenjongens (brandewijn met
rozijnen) op tafel zette. Als er iemand op bezoek kwam, mocht die daar een paar
lepels uitnemen. Hiervoor werd dan de zilveren geboortelepel gebruikt.'
Mijn homepage met genealogie van
de familie Bolleboom (Zuid-Holland) en
de familie Spronk (uit Beesd e.o.) en
familieberichten uit het Utrechts Nieuwsblad:
Subject: Re: kraammaaltijden - deel 3 kandeel
From: Rob Kuijsten <robkuysten@yahoo.com>
Date: Thu, 22 Feb 2001 19:04:17 +0100
Hallo Petra
Een van de belangrijkste dagelijkse behoeften door de eeuwen heen is
eten en drinken. De mensheid kan niet zonder. Nu bellen we een
pizzalijn of gaan naar de afhaal-Chinees. We hoeven het niet eens meer
zelf te maken.
Vroeger at men gortepap met 1x in de week een handje krenten. Brood
was soms al een luxe. Geen mona-toetjes toen.
Ga door met die recepten!
Ik heb vooral belangstelling voor die alcoholische specialiteiten uit
de dagen van onze voorouders.
Groeten, Rob Kuijsten
On Thu, 22 Feb 2001 17:05:57 +0100, "Petra Spronk-Bolleboom"
<a.spronk@hccnet.nl> wrote:
>Dag allemaal,
>
>Op verzoek: deel 3 van de kraammaaltijden.
Subject: Re: kraammaaltijden - deel 3 kandeel
From: "Sjouwke" <sjouwke@planet.nl>
Date: Fri, 23 Feb 2001 01:51:35 +0100
Hoewel ik pas 42 ben, lees ik hier, als echt gronings meisje, ontzettend
veel herinneringen aan mijn jeugd.
De steranijs met brandewijn maakte mijn oma regelmatig bij bijzondere
gelegenheden, bij ons noemde men dat Steerntje.
Zelf maak ik nog steeds (sic!) poffert, gewoon als warme maaltijd, volgens
het oeroude recept. Mijn kinderen zijn er dol op! Je hebt er een speciale
poffert-pan voor nodig, en die heb ik. Dit werd door jou beschreven in deel
1, als boffert. Bij ons Hogelandsters heet dat dus Poffert, en werd ook wel
luie-wieven-kost genoemd. Even klaarzetten, en 2 uur later is ie klaar, kun
je lekker nog even aan het werk in de tuin en het eten wordt automatisch
klaar. Poffert is voor ons dus gewoon eten, niet alleen bij kraam. Inderdaad
lijkt ie op tulband, maar het is toch een totaal ander recept, je kookt hem
namelijk au bain marie, 2 uur lang. Warm opdienen met een sausje van stroop
met roomboter (tja, echt oudwerwets zware kost dus ;-).
Voor belangstellenden: een mailtje naar mij en je krijgt het recept
toegestuurd ;-)
